Oprócz palenia tytoniu, do innych czynników ryzyka raka płuc zalicza się ekspozycję na radon, azbest, przemysłowe zanieczyszczenia powietrza, metale ciężkie, węglowodory aromatyczne, promieniowanie jonizujące i niektóre substancje chemiczne, predyspozycje rodzinne, a także bierne palenie. Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju raka płuca przede wszystkim należy rzucić palenie, a także zabezpieczyć się przed wpływem innych substancji potencjalnie rakotwórczych.
Walka z nikotynizmem
Palenie tytoniu jest jednym z głównych i najbardziej rozpowszechnionych, znanych czynników ryzyka wielu chorób tj.: raka płuca, choroby niedokrwiennej serca, choroby Buergera, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, nadciśnienia tętniczego oraz innych. Większość z nich nie może być skutecznie leczonych bez zaprzestania palenia.
W działaniach przeciwko nikotynizmowi wyróżnić można dwie płaszczyzny: szerszą – dotyczącą problemu całego społeczeństwa i węższą, która dotyczy poszczególnego pacjenta. Na szerszej płaszczyźnie działania polegają przede wszystkim na szeroko pojętej profilaktyce nikotynizmu i działaniom promującym zdrowy tryb życia. Palenie tytoniu powinno być zwalczane zwłaszcza wśród młodzieży i kobiet w ciąży.
Problem nikotynowy indywidualnego pacjenta powinien być traktowany przez lekarza jak każda inna choroba. Zaprzestanie palenia tytoniu z powodu obecności wielu czynników warunkujących ten nałóg, jest bardzo trudne. Istnieją jednak metody skutecznie leczące nałóg i powinny być przedstawiane wszystkim uzależnionym. Leczenie nałogu nikotynowego jest obowiązkiem każdego lekarza, w tym stomatologów oraz pielęgniarek.
Czytaj też: Jaki mamy wpływ na nasze rakotwórcze otoczenie?
Wśród metod leczenia wyróżnia się metody:
- wzmacniające motywację i przyśpieszające decyzję o porzuceniu nałogu,
- wspierające pacjenta w podjętych działaniach,
- zmniejszające objawy zespołu abstynencyjnego.
Poradnictwo antynikotynowe
Skuteczność leczenia zależy w głównej mierze od gotowości do rzucenia palenia. W zależności od potrzeb lekarz oprócz odpowiedniego zachęcania i informowania pacjenta, może skierować go do poradni antynikotynowej. Poradnie te prowadzą programy terapii grupowej i indywidualnej, programy poradnictwa przez telefon i inne. Niestety, ale znajomość problemu przez lekarzy nie jest wystarczająca. Jeśli chcesz rzucić palenie warto porozmawiać o tym ze swoim lekarzem rodzinnym lub poszukać informacji w Internecie.
Leczenie farmakologiczne
Terapie psychologiczne i behawioralne są czasochłonne oraz wymagają dużych nakładów finansowych.
Aktualnie zaleca się by w większości przypadków stosować farmakoterapię.
Wśród metod farmakologicznych wyróżnia się: nikotynową terapię zastępczą oraz bupropion. Nikotynowa terapia zastępcza – jej założeniem jest dostarczenie nikotyny do organizmu pacjenta w bezpiecznej postaci (gumy do żucia, plastry, tabletki) bez substancji toksycznych. Zapobiega to objawom abstynencyjnym i poprawia motywację do rzucenia nałogu. Bupropion – to lek o niepoznanym dokładnie mechanizmie działania, jednak o udowodnionym działaniu zmniejszającym objawy zespołu abstynencyjnego po zaprzestaniu palenia.
Polecamy też: Rak płuc wciąż zbiera największe żniwo
Narażenie na przemysłowe czynniki rakotwórcze
W przypadku innych substancji chemicznych potencjalnie rakotwórczych najważniejsze jest przestrzeganie zasad Bezpieczeństwa i Higieny Pracy z tego typu substancjami. Przede wszystkim polegają one na stosowaniu odpowiedniej odzieży i osprzętu ochronnego tj. odzież ochronna, maski, aparaty, okulary, rękawiczki i inne.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
